پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴ - 
درگذشت استاد فلسفه ایرانی در لس آنجلس؛
سیدجواد طباطبایی، فیلسوف و نویسنده ایرانی، شب گذشته در سن ۷۷ سالگی در بیمارستانی در لس‌آنجلس درگذشت. ایشان در جامعه آکادمیک ایرانی با نظریه پردازی در اندیشه سیاسی ایران و تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی غرب شناخته می‌شد. آثار پربار و حلقه موافقان و مخالفان کثیر او بر کسی پوشیده نیست. طباطبایی، بدون هیچ‌گونه تردیدی، یکی از بزرگ‌ترین اندیشه‌ورزان معاصر ایرانی است که همین امر لزوم پرداختن به دوران حیات، آثار، افکار و اندیشه‌هایش را دو چندان ضرورت می‌بخشد.اندیشه‌های سید جواد طباطبایی هواخواهان زیادی در میان دانشگاهیان و حتی عامه مردم پیدا کرده است. دایره ارادات نزدیکان به او به اندازه‌ای بوده که حتی مفهوم «حلقه سید جواد» یا «حلقه ایرانشهری‌ها» بر آنها اطلاق شده است. در مقابل اندیشه سیاسی سید جواد، منتقدان بسیاری نیز داشته و دارد. از جمله انتقادات مطرح بر نظریه سیاسی سید جواد طباطبایی در دهه‌های اخیر در محور‌هایی همچون، محافظه‌کاری، نزدیک بودن تئوری‌های ناسیونالیسم افراط‌گرا (فاشیسم)، عدم انطباق با تحولات زمانه جدید، ناهمخوانی با زیست در خاورمیانه، طردگرا بودن گفتمان او، روشن نبودن منابع تحقیق، عدم انطباق اندیشه ایران‌شهری با واقعیت‌های جامعه ایرانی و غیرمنصفانه بودن دیدگاه او نسبت به مصلحان و روشنفکران دینی قابل جمع‌بندی است.
کد خبر: ۳۸۶۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۱
گفتگو با احسان شریعتی؛
فوکو در یکی از این مقالات خود در بحبوحه انقلاب می‌نویسد: «من نمی‌توانم تاریخ آینده را بنویسم، در پیش‌بینی گذشته هم چندان مهارت ندارم. با این حال دوست دارم بکوشم چیزی را که دارد رخ می‌دهد، دریابم؛ چون این روزها هیچ چیزی به سرانجام نرسیده و تاس‌ها هنوز از چرخش باز نایستاده‌اند. شاید کار روزنامه‌نویس همین باشد؛ اما واقع این است که من در این راه نوپا هستم»
کد خبر: ۳۶۹۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
ساختارگرایی چالشی سخت
در سال‌های دهه‌ی شصت میان رهیافت‌ها و شعار‌های پدیدارشناسی و ساختارگرایی چالشی سخت و پیگیر پدیدار شد. کسانی، چون لوی اشتراوس، ساختارگرای [۱]فرانسوی، بر این نظر تأکید ورزیدند که پدیدارشناسی بیش‌ازحد به اولویت معنا‌ها و بخصوصی سوژه‌ی معنا تکیه دارد. لوی اشتراوس می‌گفت نباید معنا را صرفاً در ساحت ذهن جست‌وجو کرد، بلکه معنا‌ها باید از دل ساختار‌های اجتماعی-تاریخی و فرهنگی بیرون آورده شوند. فوکو با نظر لوی اشتراوس [۲]ازآن‌رو هم‌آوا بود که می‌گفت نباید پدیده‌ها را در دهلیز‌های تاریک ذهنیت جست‌وجو کرد، بلکه باید به ساحت بافت و شکل‌بند‌های برون ذهنی عنایت نمود.
کد خبر: ۳۴۲۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۲
جامعه شناسی بوردیو؛
اکنون گروهی که هنوز به نوعی، باور به سوژه دکارتی دارند یعنی شناختِ توسط سوژه متفکر (و احتمالا خلاق و …)، ممکن است با توسل به تفسیری که بوردیو از «عادت واره»ها و «بازتابندگی» ارائه کرده است، این پرسش را مطرح کنند که پس «خلاقیت و اندیشگیِ خاص کنش گر» کجاست و چه می‌شود.
کد خبر: ۳۰۸۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۸
بررسی کتاب متفکران چپ نو؛
اسکروتن در کارزار با مارکسیسم و چپگرایی، پرمدعا و جنگجو و بیتعارف ظاهر می‌شود. او چند سال پیش در یک مناظره با تری ایگلتون به او درباره جدی بودن مفهوم راستگرایی و مصداق راستگرایان و جعلی بودن آن در مورد چپگرایی و چپ
کد خبر: ۲۸۴۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۶
«فرهنگ عمومی در جامعه توده‌ای»؛
تلویزیون کاملاً در سیطره رفتارهای توده‌وار بورژواهای تهرانی است و مخاطب هم در حال نهادینه کردن و هضم فرهنگ توده‌واری است که از طریق این رسانه به او می رسد؛ چرخه‌ای بی‌پایان در فرهنگ عمومی.
کد خبر: ۲۳۷۴۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
یارانه مطبوعات؛
در حکایتی نقل کرده‌اند که زمانی در ویتنام تعداد زیاد موش‌ها دردسرساز شده بود. دولتی‌ها خواستند با کمک گرفتن از مردم محلی با زاد و ولد بالای موش‌ها مبارزه کنند. طرح «یارانه موش‌کشی» پیشنهاد شد که طبق آن هر یک از ویتنامی‌ها می‌توانستند بعد از شکار و از بین بردن موش‌ها، دم آنها را تحویل دهند و پاداش خود را دریافت کنند. از قرار بسیار هم امیدوار بودند که این طرح «مشارکتی» موثر باشد. اما ماجرا به شکل دیگری پیش رفت، تعداد موش‌های دم بریده به شدت افزایش یافت! قضیه این بود که مردم موش‌ها را به دام می‌انداختند، دم آنها را می‌بریدند تا پاداش دولتی دریافت کنند، ولی خود موش‌ها را رها می‌کردند تا دوباره زاد و ولد کنند؛ کاری که در واقع می‌توانست درآمد آنها را هم در آینده تضمین کند.
کد خبر: ۲۲۷۷۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۷
ساخت سوسیالیسم از پایین؛
نظام سرمایه‌داری علی‌رغم تمام تلاش‌هایش هنوز هم «سوسیالیست» بار می‌آورد. وقتی مردم تحت سلطه قرار می‌گیرند اغلب مقاومت می‌کنند: شبکه‌هایی از کمک‌های متقابل می‌سازند و قدرت را در کنش‌های جمعی می‌یابند. آنها شروع به تصور دنیایی می‌کنند که در جهات مختلفی سازماندهی شده است، دنیایی که در آن ثروتی که مردم به‌صورت دسته‌جمعی به وجود می‌آورند در اختیار جمع است نه در چنگ عده‌ای معدود.
به همین خاطر هم نمی‌توانید سوسیالیسم را از پا درآورید: چون تنها مجموعه‌ای از ایده‌‌های مرتبط با تفسیر و تغییر جهان نیست بلکه گرایشی است که از طریق همان نظامی به وجود آمده که می‌خواهد جایگزینش شود.
کد خبر: ۲۰۴۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۹
الیف شافاک:
الیف شافاک در فرانسه به دنیا آمد و، پس از طلاق والدینش، همراه مادر به خانۀ مادربزرگش در ترکیه بازگشت. تجربۀ خیابان‌های شلوغ فرانسه و همزمان کوچه‌های آرام و متدین ترکیه در آن سال‌ها آشوبی در الیف به پا کرد. او گرچه از دل غربت به وطن خود بازگشته بود، اما همچنان احساس می‌کرد بی‌خانمان است. تا اینکه در همان ایام کودکی خانۀ اصلی‌اش را در «قصه‌ها» پیدا کرد: قصه‌ها جایی‌اند که می‌توان به سکوت گوش داد و حکمت را پیدا کرد.
کد خبر: ۱۶۹۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۷
میثم محمدامینی/ مترجم:
«فلسفه ادبیات»، «فلسفه زندگی» و «فلسفه عشق» از جمله آثاری است که با ترجمه میثم محمدامینی از سوی نشر نو در چند سال گذشته منتشر شده‌اند. میثم محمدامینی متولد 1361 تهران است و دکترای فلسفه علم دارد و عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری در دانشگاه شهید بهشتی است.
کد خبر: ۱۶۵۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۷
زندگی به وقت «سیاست»؛
این روزها وقتی سوار تاکسی می‌شویم، یا در صف نانوایی می‌ایستیم، یا اگر برای خرید شیر و ماست به سوپر می‌رویم بعید است که با بحث و تحلیل سیاسی از سوی شهروندان مواجه نشویم. حتی در دورهمی‌های خانوادگی‌مان آنقدر که «بحث‌های سیاسی» رد و بدل می‌شود؛ از رمان و فیلم و دغدغه‌های فرهنگی کمتر گفته و شنیده می‌شود. چرا که به‌نظر می‌رسد در جامعه ما، درک تحولات بیشتر از رهگذر «نشانه‌های سیاسی» صورت می‌گیرد و حوزه‌های دیگر برای ما به ساحت‌های فرعی زندگی‌مان بدل شده‌اند.
کد خبر: ۱۳۸۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۲